การเล่นของลูก และวิธีเลือกซื้อของเล่น

การเล่นเป็นเรื่องสำคัญ

การเล่นของเด็กไม่ใช่เพื่อความสนุกหรือเป็นการฆ่าเวลา แต่เป็นการเสริมสร้างความรู้ ประสบการณ์ และการสร้างสรรค์ที่ดี เช่น เราจะเห็นเด็กๆ เอาแท่งสี่เหลี่ยมมานั่งต่อเป็นรูป สะพานบ้าง เครื่องบินบ้าง เรือบ้าง เด็กจะเริ่มเรียนรู้ตั้งแต่เล็กๆ ขณะเป็นทารก รู้จักกับของเล่นที่เขย่ามีเสียงดังๆ เปลี่ยนมือซ้ายที ขวาที รู้จักคลานขึ้นบันได รู้จักของเล่นที่ลากได้ ลากวัตถุไปตามพื้นห้อง ทำเหมือนเป็นรถไฟ เด็กจะค่อยๆ เรียนรู้เหมือน เด็กโตๆ เรียนวิชาเรขาคณิต เขาจะเรียนรู้มากขึ้นทุกๆวัน จากการเล่นของเขา คุณพ่อคุณแม่จึงมีบทบาทในการเลือกของเล่นของลูกให้เหมาะสม กับการพัฒนาตามวัยอันควรของลูก

เด็กอายุ 1ปี บางคนเบื่อจะเล่นอยู่กับแท่งสี่เหลี่ยม แต่พยายามจะเอาหม้อ เอาชามใส่เข้าด้วย เหตุผลประการหนึ่ง คือ ลูกเห็นแม่ปรุงอาหาร ทำธุระอยู่ในครัว อยู่กับหม้อข้าวหม้อแกง แม้ไม่ไดเล่นแท่งสี่เหลี่ยมแกก็อยากจะเล่นหม้อข้าว หม้อแกงบ้าง เด็กวัยนี้ จะชอบดูดคุณพ่อของแกสูบบุหรี่ และชอบเอาขนมปังแท่งยาวๆ มาอมคล้ายการสูบบุหรี่ของคุณพ่อนั่นเอง

เลือกของเล่นธรรมดาสำหรับลูก

เด็กๆ ชอบของเล่นที่ไม่ยุ่งยากสับสน เพราะเด็กๆ ชอบมีความคิดความฝัน เช่น มีรถไฟ 2 คัน สำหรับเด็ก คันหนึ่งทำด้วยโลหะ อย่างดีมาก ทาสีจนเหมือนของจริง วิ่งบนรางได้จริง อีกคันหนึ่ง ทำด้วยไม้ธรรมดา ต่อกันง่ายๆ เด็กๆ จะเล่นคันที่เหมือนของจริงสัก ครั้งสองครั้ง โดยการผลักให้เลื่อนไป ข้างหน้า แล้วก็เห็นว่ามันทำอะไรไม่ได้มากกว่านี้ ใหม่ๆ แกจะสนใจไม่นาน แกจะเลิกเล่น แต่รถไฟทำด้วยไม้ที่ต่อกันเป็นขบวนยาวๆ น่าสนใจกว่า แกอาจจะหาเชือกมาร้อย ต่อกันเป็นขบวนยาวๆ หรือขบวนสั้นๆ พอเบื่อเล่นบนพื้นก็เอากะละมังมาใส่ท่อนไม้นี้ สมมติให้เป็นเรือหลายๆ ลำ เล่นได้นานๆ

คุณพ่อคุณแม่ที่เบี้ยน้อยหอยน้อย บางคนน้อยใจว่า ไม่มีเงินซื้อรถยนต์คันจิ๋วๆ งามๆ ให้ลูกถีบเล่น ในบ้าน ความจริงเด็กๆ อาจจะใช้กล่องกระดาษแข็งๆ หรือกล่องไม้ฉำฉาที่ใช้แล้วแต่งเป็นบ้าน เป็นเตียง เป็นป้อมค่าย เป็นเรือ เป็นบ้านตุ๊กตา เป็นที่จอดรถได้อย่างสบายๆ คุณพ่อคุณแม่อาจใช้เวลาว่างวันหยุด เสาร์ อาทิตย์ ประดิษฐ์ของถูกๆ ให้ลูกเล่น กระป๋องแป้งที่ใช้แล้วอาจนำมาเติมล้อ 4 ล้อ ดัดแปลงเป็นรถไฟให้ลูกเล่นได้ ไม่มีอะไรก็ตัดก้านกล้วยมาสับเป็นปืนเป็นม้าให้ลูกขี่เหมือนสมัยโบราณก็ได้ สมัยหมอเป็นเด็กยังเคยเล่นก้านกล้วยเลยค่ะ

เด็กควรจะเล่นของเล่นที่เหมาะกับวัย

คุณควรรู้ว่าในวัยต่างๆ ลูกอยากเล่นอะไรบ้าง ผู้ใหญ่มักจะสร้างของเล่นให้ยากและสับสน คุณแม่ซื้อตุ๊กตาให้ลูกแต่งตัวอย่างวิจิตรพิสดาร มากมายหลายชั้น บางคนซื้อดินสอสีมากมาย พร้อมทั้งรูปวาดยากๆ แต่เด็กเล็กๆ จะเลือกดินสอเพียงแท่งเดียวแล้วขีดๆ ลากๆ ไม่ตรงตามรูปในหนังสือ เพราะของเล่นชิ้นนี้ยากไปสำหรับแก บางทีก็เชียร์ให้ลูกใช้สีมากๆ แต่ลูกอาจจะใช้สีส้มระบายเป็นท้องฟ้า และหญ้าก็อย่าตกใจ

คุณพ่อบางคนอุตส่าห์ซื้อรถไฟขบวนหนึ่งแพงๆ มาให้ลูกอายุ 2 ขวบ ลูกไม่รู้จะเริ่มต้นอย่างไร คุณพ่อก็เริ่มต่อให้ สอนลูกให้เอาของบรรทุกใส่รถไฟ ลูกไม่เข้าใจก็คว้าได้ก็ขว้างไปข้างฝา คุณพ่อร้องเสียงหลง อย่าๆ ตลอดเวลา "ลูกต้องทำอย่างนี้น่ะ เอาสินค้าใส่รถพ่วงแล้วมันจะวิ่ง ไหนลูกลองทำดูซิ" เด็ก 2 ขวบ ยังไขลานไม่ได้ ของเล่นยากไป คุณพ่อก็รำคาญรอตั้ง 15 นาที ลูกก็ยังเล่นไม่เป็น คุณหนูเกิดรำคาญ เจ้ารถไฟ ขบวนนี้เสียแล้ว "ดูซิเราทำอะไรคุณพ่อ ไม่ถูกใจเลยสักอย่าง ไปหาของเล่นอื่นดีกว่า" คิดแล้วหนูน้อยก็เลิกสนใจ เดินจากไปอย่างสง่าผ่าเผย ปล่อยให้คุณพ่อเล่นอยู่คนเดียว

คุณพ่อบางคนเล่าให้หมอฟังชีวิตตอนเด็กๆ แสนลำบากยากจน ดูเพื่อนมีของเล่นดีๆ เห็นแล้วอยากได้เหลือกิน วันหยุดก็ไปอยู่ตามร้านของเล่น แล้วชื่นใจแต่ไม่มีโอกาสซื้อ พอเรียนจบมีครอบครัวตั้งใจจะให้ลูกเมีย มีความสุขที่สุด เห็นของอะไรที่ตัวองเคยชะเง้อดูสมัยเด็กๆ ต้องพยายามเก็บสตางค์ซื้อมาให้ลูกจนได้ แต่ลูกก็ยังเล่นไม่เป็น เพราะเล็กเกินไป สรุปแล้วคุณพ่อก็นั่งเล่นเอง ให้สาสมกับความยากได้

เด็กที่รู้วิธีแต่งตัวอย่างถูกต้องเสมอ ระบายสีได้เอง และเล่นรถไฟอย่างถูกวิธี ตามความพร้อมของเขาเอง เขาจะเรียนรู้ คุณไปกำหนดกฏเกณฑ์ไม่ได้ คุณจะไปพยายามทำให้เขาทำสูงกว่าระดับความสามารถไม่ได้ จะทำให้เขารู้สึกหมดความสามารถ จะเกิดผลร้ายมากกว่าผลดี ถ้าคุณผู้ใหญ่อยากจะเล่นกับเด็ก ต้องระวังระดับความสามารถให้เท่าๆ กัน มิฉะนั้น เขาจะเสียใจ ถ้าคุณสอนเขาอยู่ตลอดเวลา เล่นอะไรๆ คุณก็ชนะอยู่เรื่อยๆ เมื่อคุณซื้อของเล่นให้ลูกควรจะช่วยเขาหน่อยเท่านั้น ถ้าเขาขอร้อง อย่าบังคับให้เขาทำอะไรตามที่เราต้องการ ถ้าเขาอยากจะเล่นไปอย่างผิดๆ ก็ตามใจ พอเขาอายุมากขึ้นเขาจะเล่นอย่างถูกต้อง อย่าห่วงเลย

• เด็กทารก เริ่มใช้มือ 2 ข้างไขว่คว้าของสีสวยๆ เช่น ปลาตะเพียนหรือโมบายล์ ที่แขวนไว้ข้างหน้า หรือแท่งพลาสติกสวยๆ ที่แขวนไว้หน้าเตียง
• อายุ 1 ปี - 1 ปีครึ่ง ชอบเอาของเล็กใส่ของใหญ่มาก ชอบดึง ชอบลาก ชอบผลักไปข้างหน้า คุณอาจเอากล่องกระดาษมาห่อด้วยกระดาษสวยๆ เอาเชือกผูกล่ามไปข้างหน้าให้ลูกดึง มีของเล่นรูปสัตว์ดึงไปข้างหน้าได้ ตุ๊กตานิ่มๆ ตุ๊กตาสัตว์นุ่มๆ น่ารัก เด็กชอบในระยะนี้
• พอถึงวัย 2 ปี จะชอบการเลียนแบบมาก ลูกจะต้องหางานทำในสิ่งที่คุณพ่อคุณแม่ทำเสมอๆ เช่น การปัดกวาด การซักผ้า ล้างถ้วยชาม โกนหนวด สูบบุหรี่ อ่านหนังสือพิมพ์
• อายุเกิน 2 ปี จะมีความรู้สึกสร้างสรรค์ เช่น เล่นบ้านช่องเครื่องเรือน ตุ๊กตา เล่นรถยนต์คันเล็กๆ สร้างบ้าน สร้างรถยนต์ เรือบิน สัตว์ประหลาด ชิงช้า